Την Κυριακή 14 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Σχολείο Αβύθου το πρώτο εργαστήριο για παιδιά ε' και στ" τάξης με θέμα: ΄΄Γνωριζόμαστε, συνεργαζόμαστε, ακούω και ακούγομαι, δημιουργώ σχέσεις εμπιστοσύνης και ασφάλειας ΄΄.  Την επόμενη μέρα συναντήσαμε στο χώρο του σχολείου τους γονείς των παιδιών και τους ενημερώσαμε για τα εργαστήρια, ενώ  η κ.Θ.Σταύρου από το Κέντρο Πρόληψης Αχαΐας ΄΄Καλλίπολις΄΄  μίλησε στους γονείς για το πόσο σημαντική είναι η καλή επικοινωνία με τα παιδιά μας και έδειξε τον τρόπο για  να επιτυγχάνεται μια σωστή επικοινωνία!

Είτε το θέλουμε είτε όχι η ζωή μας ως γεγονότα, ικανοποίηση, ευχαρίστηση, απόλαυση και ευδαιμονία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις στάσεις, τις επιλογές και τις συμπεριφορές των άλλων ανθρώπων. Τόσο αυτών που είναι οι σημαντικοί ΄΄ άλλοι ΄΄ για εμάς, δηλαδή οι δικοί μας άνθρωποι όσο και των υπολοίπων που κι ας είναι λιγότερο σημαντικοί για εμάς είμαστε αναγκασμένοι να έχουμε επαφές και να συνδιαλεγόμαστε μαζί τους.

Βεβαίως η προσωπικότητα, οι ανάγκες, η νοοτροπία ,τα συμφέροντα, τα συναισθήματα, οι διαθέσεις και οι παρορμήσεις των άλλων προσδιορίζουν αρκετά τις στάσεις και τις συμπεριφορές τους προς εμάς .Επειδή όμως ΄΄το ταγκό θέλει δύο για να χορευτεί ΄΄ όλα τα προηγούμενα ισχύουν  και από εμάς προς τους άλλους.

Συνεπώς η ποιότητα της ζωής μας και η ικανοποίηση των αναγκών μας εξαρτάται και από τους άλλους ανθρώπους με τους οποίους ΄΄ παίζουμε στο θέατρο της ζωής ΄΄. Άρα έχει κρίσιμη σημασία πως διαχειριζόμαστε τις σχέσεις μας με αυτούς .

Απαραίτητη συνθήκη για να έχουμε οποιαδήποτε σχέση ουσίας είναι η κατανόηση του εαυτού μας ως στοιχείο αυτογνωσίας, που απαιτεί γνώση των αναγκών και των κινήτρων μας, αλλά και της έντασης του καθενός, γιατί αυτά προσδιορίζουν και τη συμπεριφορά μας και τις επιλογές μας, αλλά και τις ανοχές  μας στις σχέσεις μας με τους άλλους .Έτσι γνωριζόμαστε για να δούμε αν ταιριάζουμε αν έχουμε τον ίδιο κώδικα αξιών με παραχωρήσεις στο πλαίσιο της κατανόησης λόγω διαφορετικών βιωμάτων και συνθηκών, αλλά όχι καταπατήσεις των δικών μας αρχών και αξιών.

Βασική προϋπόθεση για το αποτελεσματικό χειρισμό των σχέσεων μας με τους άλλους-το παιδί, το γονέα, το σύζυγο, το φίλο ,το γείτονα το συνάδελφο, τον προϊστάμενο ή οποιονδήποτε άλλον είναι η αμοιβαία κατανόηση.

Αυτή μας επιτρέπει να προβλέψουμε και να εξηγήσουμε τις στάσεις και τις συμπεριφορές του άλλου και από την άλλη να τις χειριστούμε αποτελεσματικά για αμοιβαίο όφελος. Αυτή επιτυγχάνεται με την ανοικτή επικοινωνία, την αποτελεσματική ακοή, την ενσυναίσθηση και το σεβασμό της διαφορετικότητας.

Οι σχέσεις που έχουμε με τους άλλους ανθρώπους πέραν των υπολοίπων στοιχείων τους είναι ουσιαστικά σχέσεις ανταλλαγής. Δίνουμε στον άλλο αξίες μέσω των οποίων εκείνος ικανοποιεί τις ανάγκες του και παίρνουμε από αυτόν αξίες μέσω των οποίων ικανοποιούμε τις δικές μας ανάγκες. Αυτές μπορεί να είναι υλικές ή χειροπιαστές, όπως χρήματα, εξυπηρετήσεις, διευκολύνσεις, υλικά αγαθά, δώρα, αλλά μπορεί και να είναι και άϋλες όπως αγάπη, εκτίμηση, χαρά, σεβασμός, εμπιστοσύνη, ευχαρίστηση, ευγνωμοσύνη, φιλία, συντροφιά, υποστήριξη, ενθάρρυνση, έρωτας, σεξ, αφοσίωση, ειλικρίνεια, συμπόνια και πολλά άλλα που τα έχουμε ανάγκη.

Ως κοινωνικά όντα στην προσωπική και επαγγελματική μας ζωή είμαστε υποχρεωμένοι να συνυπάρχουμε να συνεργαζόμαστε με τους άλλους να αποτελούμε μέλη ομάδων, όπως η οικογένεια, η παρέα, οι συνάδελφοι στην εργασία ,οι συμμαθητές στο σχολείο. Σκοπός αυτής της συμμετοχής δεν είναι η ικανοποίηση των δικών μας μόνο αναγκών αλλά και των αναγκών των άλλων μελών με τους οποίους συνεργαζόμαστε είτε από επιλογή είτε από ανάγκη όπως στο χώρο εργασίας.

Το ομαδικό πνεύμα, η διάθεση και η ικανότητα των ανθρώπων να λειτουργούν ως μια αποτελεσματική ομάδα εξασφαλίζει τις καλύτερες αποφάσεις και την αποτελεσματικότερη υλοποίηση αυτών .Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν πολλές ιδέες –κανείς δεν είναι τόσο έξυπνος όσο όλοι μαζί,αλληλοκάλυψη,αλληλοϋποστήριξη,αλληλεγγύη,άμιλλα,εμπιστοσύνη,αρμονική συνεργασία. Εκτός των υψηλότερων επιδόσεων όταν οι άνθρωποι συνεργάζονται τότε και οι ίδιοι αισθάνονται υψηλότερη ικανοποίηση, αφού μέσω της ομάδας ικανοποιούν πολλές ατομικές ανάγκες τους πολύ καλύτερα (π.χ εκτίμηση, αναγνώριση, σχέσεις ,σιγουριά ασφάλεια κ.λ.π).Πολλές φορές το εγωιστικό μας γονίδιο και η νοοτροπία του ανταγωνισμού συχνά αποβαίνει σε βάρος μας και αρκετές φορές μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες όταν βρισκόμαστε σε σχέσεις αλληλεξάρτησης και κοινού συμφέροντος με άλλους ανθρώπους.

Θεμέλιο λίθο όμως για κάθε ποιοτική σχέση μεταξύ των ανθρώπων στον οικογενειακό, φιλικό, τον πολιτικό, τον επαγγελματικό και ευρύτερα κοινωνικό χώρο αποτελεί η εμπιστοσύνη . Είναι  προϋπόθεση για να ασκήσουμε θετική επιρροή στους άλλους. Πρόκειται για μια ψυχολογική κατάσταση όπου ένα άτομο  μπορεί να στηριχτεί στη γνώμη, στις υποσχέσεις, στις κρίσεις, στις πράξεις ή στις επιδόσεις του άλλου, διότι πιστεύει και προσδοκά ότι είναι σωστές, καλοπροαίρετες, ειλικρινείς και έντιμες.

Πρακτικά σημαίνει αίσθηση σιγουριάς σε ότι αφορά τις σωστές αποφάσεις, συμπεριφορές και τα θετικά αποτελέσματα ή συνεισφορές του άλλου στο πλαίσιο οποιασδήποτε σχέσης ανταλλαγής όπως συζύγου-συζύγου,γονέα-παιδιού,δασκάλου-μαθητή,προϊσταμένου-υφισταμένου,πελάτη-πωλητή, ψηφοφόρου-πολιτικού, γιατρού-ασθενή κ.λ.π .Όταν έχουμε εμπιστοσύνη σε κάποιον έχουμε θετική εικόνα για αυτόν, τον εκτιμούμε,  τον ακούμε, τον σεβόμαστε, τον υποστηρίζουμε, τον συμπαθούμε, συνεργαζόμαστε μαζί του ,τον ακολουθούμε, μας γεμίζει ασφάλεια .Αντίθετα η έλλειψη εμπιστοσύνης σε κάποιον μας δημιουργεί καχυποψία, αβεβαιότητα ,ανασφάλεια, ανησυχία ως προς τις συμπεριφορές και τις συνεισφορές που περιμένουμε, μας δημιουργεί φόβο και μας αναγκάζει να αμυνόμαστε με επιφυλακτικότητα, αδιαφορία, περιφρόνηση, αντιπάθεια και απόρριψη.

Συνεπώς η αμοιβαία εμπιστοσύνη συμβάλλει στην ποιότητα της ζωής μας, αλλά αυτή δεν χαρίζεται από κανέναν. Κερδίζεται και χτίζεται με τον καιρό μέσα από την αλληλεπίδρασή μας  με τον άλλον και τις βιωμένες εμπειρίες στο πλαίσιο της σχέσης μας. Μερικά από τα ΄υλικά ΄΄ δε αυτής είναι η ακεραιότητα (εντιμότητα, διαφάνεια, ειλικρίνεια)στις συμπεριφορές και στις πράξεις μας όμως όχι στη θεωρία, οι ικανότητες να αντεπεξέλθω στις προσδοκώμενες από τον άλλο συνεισφορές και επιδόσεις , η ανοικτή επικοινωνία  και η καλή πρόθεση . 

 Σοφία Αντωνάτου, Εθελόντρια

Νοέμβριος 2021