Την Κυριακή 14 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Σχολείο Αβύθου το πρώτο εργαστήριο για παιδιά ε' και στ" τάξης με θέμα: ΄΄Γνωριζόμαστε, συνεργαζόμαστε, ακούω και ακούγομαι, δημιουργώ σχέσεις εμπιστοσύνης και ασφάλειας ΄΄.  Την επόμενη μέρα συναντήσαμε στο χώρο του σχολείου τους γονείς των παιδιών και τους ενημερώσαμε για τα εργαστήρια, ενώ  η κ.Θ.Σταύρου από το Κέντρο Πρόληψης Αχαΐας ΄΄Καλλίπολις΄΄  μίλησε στους γονείς για το πόσο σημαντική είναι η καλή επικοινωνία με τα παιδιά μας και έδειξε τον τρόπο για  να επιτυγχάνεται μια σωστή επικοινωνία!

Είτε το θέλουμε είτε όχι η ζωή μας ως γεγονότα, ικανοποίηση, ευχαρίστηση, απόλαυση και ευδαιμονία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις στάσεις, τις επιλογές και τις συμπεριφορές των άλλων ανθρώπων. Τόσο αυτών που είναι οι σημαντικοί ΄΄ άλλοι ΄΄ για εμάς, δηλαδή οι δικοί μας άνθρωποι όσο και των υπολοίπων που κι ας είναι λιγότερο σημαντικοί για εμάς είμαστε αναγκασμένοι να έχουμε επαφές και να συνδιαλεγόμαστε μαζί τους.

Βεβαίως η προσωπικότητα, οι ανάγκες, η νοοτροπία ,τα συμφέροντα, τα συναισθήματα, οι διαθέσεις και οι παρορμήσεις των άλλων προσδιορίζουν αρκετά τις στάσεις και τις συμπεριφορές τους προς εμάς .Επειδή όμως ΄΄το ταγκό θέλει δύο για να χορευτεί ΄΄ όλα τα προηγούμενα ισχύουν  και από εμάς προς τους άλλους.

Συνεπώς η ποιότητα της ζωής μας και η ικανοποίηση των αναγκών μας εξαρτάται και από τους άλλους ανθρώπους με τους οποίους ΄΄ παίζουμε στο θέατρο της ζωής ΄΄. Άρα έχει κρίσιμη σημασία πως διαχειριζόμαστε τις σχέσεις μας με αυτούς .

Απαραίτητη συνθήκη για να έχουμε οποιαδήποτε σχέση ουσίας είναι η κατανόηση του εαυτού μας ως στοιχείο αυτογνωσίας, που απαιτεί γνώση των αναγκών και των κινήτρων μας, αλλά και της έντασης του καθενός, γιατί αυτά προσδιορίζουν και τη συμπεριφορά μας και τις επιλογές μας, αλλά και τις ανοχές  μας στις σχέσεις μας με τους άλλους .Έτσι γνωριζόμαστε για να δούμε αν ταιριάζουμε αν έχουμε τον ίδιο κώδικα αξιών με παραχωρήσεις στο πλαίσιο της κατανόησης λόγω διαφορετικών βιωμάτων και συνθηκών, αλλά όχι καταπατήσεις των δικών μας αρχών και αξιών.

Βασική προϋπόθεση για το αποτελεσματικό χειρισμό των σχέσεων μας με τους άλλους-το παιδί, το γονέα, το σύζυγο, το φίλο ,το γείτονα το συνάδελφο, τον προϊστάμενο ή οποιονδήποτε άλλον είναι η αμοιβαία κατανόηση.

Αυτή μας επιτρέπει να προβλέψουμε και να εξηγήσουμε τις στάσεις και τις συμπεριφορές του άλλου και από την άλλη να τις χειριστούμε αποτελεσματικά για αμοιβαίο όφελος. Αυτή επιτυγχάνεται με την ανοικτή επικοινωνία, την αποτελεσματική ακοή, την ενσυναίσθηση και το σεβασμό της διαφορετικότητας.

Οι σχέσεις που έχουμε με τους άλλους ανθρώπους πέραν των υπολοίπων στοιχείων τους είναι ουσιαστικά σχέσεις ανταλλαγής. Δίνουμε στον άλλο αξίες μέσω των οποίων εκείνος ικανοποιεί τις ανάγκες του και παίρνουμε από αυτόν αξίες μέσω των οποίων ικανοποιούμε τις δικές μας ανάγκες. Αυτές μπορεί να είναι υλικές ή χειροπιαστές, όπως χρήματα, εξυπηρετήσεις, διευκολύνσεις, υλικά αγαθά, δώρα, αλλά μπορεί και να είναι και άϋλες όπως αγάπη, εκτίμηση, χαρά, σεβασμός, εμπιστοσύνη, ευχαρίστηση, ευγνωμοσύνη, φιλία, συντροφιά, υποστήριξη, ενθάρρυνση, έρωτας, σεξ, αφοσίωση, ειλικρίνεια, συμπόνια και πολλά άλλα που τα έχουμε ανάγκη.

Ως κοινωνικά όντα στην προσωπική και επαγγελματική μας ζωή είμαστε υποχρεωμένοι να συνυπάρχουμε να συνεργαζόμαστε με τους άλλους να αποτελούμε μέλη ομάδων, όπως η οικογένεια, η παρέα, οι συνάδελφοι στην εργασία ,οι συμμαθητές στο σχολείο. Σκοπός αυτής της συμμετοχής δεν είναι η ικανοποίηση των δικών μας μόνο αναγκών αλλά και των αναγκών των άλλων μελών με τους οποίους συνεργαζόμαστε είτε από επιλογή είτε από ανάγκη όπως στο χώρο εργασίας.

Το ομαδικό πνεύμα, η διάθεση και η ικανότητα των ανθρώπων να λειτουργούν ως μια αποτελεσματική ομάδα εξασφαλίζει τις καλύτερες αποφάσεις και την αποτελεσματικότερη υλοποίηση αυτών .Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν πολλές ιδέες –κανείς δεν είναι τόσο έξυπνος όσο όλοι μαζί,αλληλοκάλυψη,αλληλοϋποστήριξη,αλληλεγγύη,άμιλλα,εμπιστοσύνη,αρμονική συνεργασία. Εκτός των υψηλότερων επιδόσεων όταν οι άνθρωποι συνεργάζονται τότε και οι ίδιοι αισθάνονται υψηλότερη ικανοποίηση, αφού μέσω της ομάδας ικανοποιούν πολλές ατομικές ανάγκες τους πολύ καλύτερα (π.χ εκτίμηση, αναγνώριση, σχέσεις ,σιγουριά ασφάλεια κ.λ.π).Πολλές φορές το εγωιστικό μας γονίδιο και η νοοτροπία του ανταγωνισμού συχνά αποβαίνει σε βάρος μας και αρκετές φορές μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες όταν βρισκόμαστε σε σχέσεις αλληλεξάρτησης και κοινού συμφέροντος με άλλους ανθρώπους.

Θεμέλιο λίθο όμως για κάθε ποιοτική σχέση μεταξύ των ανθρώπων στον οικογενειακό, φιλικό, τον πολιτικό, τον επαγγελματικό και ευρύτερα κοινωνικό χώρο αποτελεί η εμπιστοσύνη . Είναι  προϋπόθεση για να ασκήσουμε θετική επιρροή στους άλλους. Πρόκειται για μια ψυχολογική κατάσταση όπου ένα άτομο  μπορεί να στηριχτεί στη γνώμη, στις υποσχέσεις, στις κρίσεις, στις πράξεις ή στις επιδόσεις του άλλου, διότι πιστεύει και προσδοκά ότι είναι σωστές, καλοπροαίρετες, ειλικρινείς και έντιμες.

Πρακτικά σημαίνει αίσθηση σιγουριάς σε ότι αφορά τις σωστές αποφάσεις, συμπεριφορές και τα θετικά αποτελέσματα ή συνεισφορές του άλλου στο πλαίσιο οποιασδήποτε σχέσης ανταλλαγής όπως συζύγου-συζύγου,γονέα-παιδιού,δασκάλου-μαθητή,προϊσταμένου-υφισταμένου,πελάτη-πωλητή, ψηφοφόρου-πολιτικού, γιατρού-ασθενή κ.λ.π .Όταν έχουμε εμπιστοσύνη σε κάποιον έχουμε θετική εικόνα για αυτόν, τον εκτιμούμε,  τον ακούμε, τον σεβόμαστε, τον υποστηρίζουμε, τον συμπαθούμε, συνεργαζόμαστε μαζί του ,τον ακολουθούμε, μας γεμίζει ασφάλεια .Αντίθετα η έλλειψη εμπιστοσύνης σε κάποιον μας δημιουργεί καχυποψία, αβεβαιότητα ,ανασφάλεια, ανησυχία ως προς τις συμπεριφορές και τις συνεισφορές που περιμένουμε, μας δημιουργεί φόβο και μας αναγκάζει να αμυνόμαστε με επιφυλακτικότητα, αδιαφορία, περιφρόνηση, αντιπάθεια και απόρριψη.

Συνεπώς η αμοιβαία εμπιστοσύνη συμβάλλει στην ποιότητα της ζωής μας, αλλά αυτή δεν χαρίζεται από κανέναν. Κερδίζεται και χτίζεται με τον καιρό μέσα από την αλληλεπίδρασή μας  με τον άλλον και τις βιωμένες εμπειρίες στο πλαίσιο της σχέσης μας. Μερικά από τα ΄υλικά ΄΄ δε αυτής είναι η ακεραιότητα (εντιμότητα, διαφάνεια, ειλικρίνεια)στις συμπεριφορές και στις πράξεις μας όμως όχι στη θεωρία, οι ικανότητες να αντεπεξέλθω στις προσδοκώμενες από τον άλλο συνεισφορές και επιδόσεις , η ανοικτή επικοινωνία  και η καλή πρόθεση . 

 Σοφία Αντωνάτου, Εθελόντρια

Νοέμβριος 2021

      Με χαρά , ενθουσιασμό και ανυπομονησία να σας ανταμώσουμε από κοντά ξεκίνησαν πριν από λίγο καιρό οι συναντήσεις της ομάδας μας!     

     Μοιραστήκαμε ιδέες και σκέψεις, οραματιστήκαμε, μετρήσαμε δυνάμεις και πετάξαμε ψηλά τον δικό μας χαρταετό ζωγραφισμένο με τους δικούς μας στόχους! 

    Συνεργασία με τα σχολεία της περιοχής και άλλους φορείς, εργαστήρια για τους μικρούς μας φίλους, ομιλίες, εργαστήρια για όλη την οικογένεια, προβολές ταινιών , δημοσίευση άρθρων είναι κάποιοι από τους στόχους μας και σας καλούμε να συνταξιδέψουμε και τη φετινή χρονιά. Επιπλέον φέτος αποφασίσαμε να ομορφύνουμε και τον χώρο έξω από το στέκι μας. Διότι δεν αρκεί να είμαστε όμορφοι μόνο μέσα μας ...έχουμε ευθύνη να φροντίζουμε και τους γύρω μας. 

  Ευχαριστούμε πολύ το Δήμο Αιγιαλείας, πολιτικούς και υπηρεσιακούς παράγοντες , που ανταποκρίθηκαν στο αίτημα μας για τον καλλωπισμό μιας όμορφης γωνιάς της πόλης μας!

Ραντεβού τον Σεπτέμβρη!

 Αγαπημένοι μας  φίλοι  και  αναγνώστες.

Άλλη μια χρονιά για εμάς έφτασε στο τέλος της. Η χρονιά  που μας πέρασε ήταν  όχι  μόνο δημιουργική  αλλά  επιπλέον πρωτόγνωρη, διαφορετική και χρειάστηκε να  προσαρμόσουμε τη διάθεση και το έργο μας στα νέα δεδομένα που προέκυψαν  λόγω της πανδημίας.    Αυτό όμως δεν χρειάστηκε να κάνουμε όλοι μας τη χρονιά που πέρασε; Κάνοντας μια αναδρομή στην πορεία της ομάδας, από τις αρχές του περασμένου Σεπτέμβρη  που βρεθήκαμε  έως  και σήμερα, οι εθελοντές  χρειάστηκε  να τροποποιήσουμε το έργο μας  αλλά  και  τον τρόπο σύνδεσής μας .Είχαμε όμως  πάντα κατά νου ότι δεν θα πρέπει να αποπροσανατολιστούμε από τον βασικό  μας στόχο που είναι : η πρόληψη  των  εξαρτήσεων, η  προαγωγή της   ψυχοκοινωνικής  υγείας και η σύνδεσή  μας με την κοινότητα.   Αρχικά ξεκινήσαμε τις συναντήσεις της ομάδας μας δια ζώσης όπως συνέβαινε  τα  τελευταία 21 χρόνια , αλλά μετά  χρειάστηκε οι δια ζώσης συναντήσεις να μετατραπούν σε διαδικτυακές. Και αφού λύσαμε το θέμα των  συναντήσεων   έπρεπε να βρούμε με ποιο τρόπο θα συνεχίσουμε το έργο της ομάδας. Κι ενώ  αρχικά πανικοβληθήκαμε , φοβηθήκαμε , συγκρουστήκαμε και απογοητευτήκαμε  από τα νέα δεδομένα που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε , στο  τέλος τα   καταφέραμε! Συνειδητοποιήσαμε ότι το έργο της ομάδας ήταν για εμάς πάρα πολύ σημαντικό  και ότι θα έπρεπε να συνεχιστεί. Έτσι λοιπόν, εκπαιδευτήκαμε σε διαδικτυακές  πλατφόρμες, Καταφέραμε να υλοποιήσουμε τρία διαδικτυακά εργαστήρια σε συνεργασία με τη  ΔΗ.Κ.ΕΠ.Α και να διατηρήσουμε τη στήλη μας στην εφημερίδα ανά  δεκαπενθήμερο. Σε αυτό το σημείο θα θέλαμε από  καρδιάς να ευχαριστήσουμε τον εκδότη της εφημερίδας  <<ΠΡΩΤΗ της Αιγιάλειας >> για την φιλοξενία της και την αμέριστη συμπαράσταση στο έργο μας. Επιπλέον  δημιουργήσαμε  το   blog   της ομάδας , τη σελίδα μας στο  Facebook , αλλά και υλοποιήσαμε ένα δια ζώσης εργαστήριο στο Στέκι της  ομάδας (λαμβάνοντας όλα τα μέτρα προστασίας) όταν μας το επέτρεψαν οι  συνθήκες. Επιπλέον , συμμετείχαμε σε διαδικτυακές συναντήσεις - συζητήσεις με  μέλη άλλων ομάδων ενώ μας δόθηκε η ευκαιρία να περιποιηθούμε τον χώρο της  ομάδας καθώς είχαμε περισσότερο ελεύθερο χρόνο.     Καθώς κλείνει η χρονιά για εμάς, κάνοντας τον απολογισμό της και αξιολογώντας   το έργο μας μόνο με θετικό πρόσημο θα μπορούσαμε να μιλάμε και αυτό διότι  καταφέραμε τις δυσκολίες να τις μετατρέψουμε σε νέες ευκαιρίες. Τα  εμπόδια  που  εμφανίστηκαν μας ανάγκασαν να γίνουμε ευέλικτοι και να ανακαλύψουμε άλλα   στοιχεία του εαυτού μας και ικανότητές μας. Κάποιοι από εμάς συνειδητά   χρειάστηκε να τραβήξουμε πιο μπροστά και κάποιοι άλλοι χρειάστηκε , επίσης   συνειδητά, να κάνουμε ένα βήμα πίσω. Αυτό το «μπροστά»  και το  «πίσω»  μέσα  στα πλαίσια της   ομάδας  δεν   λειτούργησε  διασπαστικά .Αντίθετα λειτούργησε   λυτρωτικά και ενωτικά . Διότι στόχος όλων των εθελοντών δεν είναι το άτομο,  αλλά η ομάδα και το έργο.  Κάπως έτσι εξάλλου δεν λειτουργούμε και στις οικογένειές μας ; Στόχος των  μελών σε μία οικογένεια είναι η ευημερία και η συνοχή της . Τα μέλη μιας  οικογένειας ,όταν εμφανίζονται οι τρικυμίες , χρειάζεται να προσαρμοστούν στα   νέα δεδομένα και να βρίσκουν τρόπους για να τις αντιμετωπίζουν. Ευθύνη των πιο   δυνατών ή όποιων ηγούνται είναι να καθοδηγούν τα υπόλοιπα μέλη και όλη την   οικογένεια σε ένα ασφαλές λιμάνι, και αν είναι δυνατόν αλώβητους από  την  τρικυμία ή με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες.   Ελπίζοντας ότι έχετε καταφέρει να εντοπίσετε το δικό σας ασφαλές λιμάνι, σας   ευχόμαστε ολόψυχα

 Καλό Καλοκαίρι!!!!!! 

Oι εθελοντές της ομάδας

  ́ ́ΔΙΕΞΟΔΟΣ ́ ́ Αιγίου

                                                                                              

Η δύναμη της διαφορετικότητας

  Είμαστε  όλοι  ίσοι, αλλά  είμαστε  ταυτόχρονα  και  διαφορετικοί. Πάμπολλα  τα πεδία της διαφοροποίησης  μεταξύ μας: φύλο, φυλή, χρώμα, ηλικία, εθνικότητα, καταγωγή, κουλτούρα, κοινωνικό και οικονομικό υπόβαθρο, επάγγελμα, βάρος ,ύψος, σεξουαλικός προσανατολισμός , μόρφωση, θρησκευτικές πεποιθήσεις,  και  πάει λέγοντας.  Όλα αυτά  αντανακλούν  τις  κοινωνικές  μας  ταυτότητες , οι  οποίες άλλες  είναι  εγγενείς, άλλες επίκτητες , άλλες  σταθερές  και άλλες  μεταβαλλόμενες , άλλες  εκλαμβάνονται  ως  πολύ σημαντικές  και  προσδίδουν σε  αυτόν  που  τις  φέρει  αίσθημα  ανωτερότητας, άλλες  πάλι   το αντίθετο.  Για παράδειγμα, η  κρητική καταγωγή για κάποιους  είναι  συνώνυμο της  λεβεντιάς , της  ντομπροσύνης, της   ειλικρίνειας  και  της εντιμότητας,  ενώ  το επάγγελμα του χτίστη , αν και πολύ χρήσιμο, δεν συνοδεύεται  αντίστοιχα από υψηλό κύρος.  Άρα δεν υπάρχουν  μόνο οι κοινωνικές ταυτότητες, αλλά και οι αναπαραστάσεις τους  και  είναι  αυτές  οι  δεύτερες  που  παίζουν  μεγαλύτερο  ρόλο  στη  μεταξύ μας συνύπαρξη.     Απέναντι  σε αυτές τις διαφοροποιήσεις  και  ιδιαίτερα στις πιο ισχυρές , όπως  είναι η φυλή, η εθνικότητα και  η κουλτούρα  η έμφυτη τάση μας  είναι  να αντιδρούμε σύμφωνα  με  την  παροιμία «όμοιος  ομοίω αεί  πελάζει».  Αισθανόμαστε περισσότερη ασφάλεια  ανάμεσα  σε  αυτούς  με  τους  οποίους  μοιραζόμαστε  κοινά  χαρακτηριστικά και  τείνουμε  να  τους  πλησιάζουμε  και  να τους συναναστρεφόμαστε με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη  σε σχέση με τους άλλους  με τους οποίους  διαφέρουμε.  Υπάρχει ένας ενστικτώδης φόβος  απέναντι  στο διαφορετικό , αυτό ειδικά που είναι εντελώς άγνωστο και ακατανόητο. 

 Πολλές φορές,  όμως,  αντίδρασή μας είναι  να  το  απορρίπτουμε  ως  κατώτερο  και  απειλητικό  και  να  επιθυμούμε να το εξαλείψουμε. Πρόκειται  για  τη  ρατσιστική νοοτροπία  και  στάση , η οποία  έχει τις ρίζες της σε ποικίλα αίτια, ανάμεσά τους  προκαταλήψεις  και  στερεότυπα τα οποία διαμορφώνονται  μέσα από την οικογένεια και το κοινωνικό περιβάλλον, καθώς  επίσης  η  άγνοια και το έλλειμμα παιδείας.   Όλοι μας από τα  πρώτα στάδια της  ζωής μας  παρατηρώντας  τις διαφορές μας  κάνουμε  τη  διάκριση « εμείς-αυτοί»  , «ο ρατσιστής , όμως, τις διαφορές αυτές  τις  απολυτοποιεί, τις θεωρεί  αιώνιες  και  αναλλοίωτες», αξιολογώντας  τα δικά του χαρακτηριστικά ως ανώτερα και  όσα είναι διαφορετικά ως κατώτερα. Ωστόσο, ποια σύγκριση θα μπορούσε να γίνει και ποια αξιολόγηση  σε διαφορετικές γλώσσες, ήθη ή έθιμα θρησκευτικά , στο χρώμα , στην κατατομή,   σε χαρακτηριστικά που δεν επιλέγουμε  και  κληρονομούμε και σε αυτά  που αποκτούμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας  ηθελημένα ή αθέλητα;

Στην  πολυσύνθετη , πολύπλοκη και πολυπολιτισμική κοινωνία όπου ζούμε, η αναγνώριση και  η αποδοχή της διαφορετικότητας  του άλλου είναι μια βασική αρχή  που καλούμαστε να τηρήσουμε , προκειμένου  να έχουμε μια αρμονική κοινωνική συμβίωση. Από την άλλη,  όταν συναναστρεφόμαστε  με διαφορετικά  άτομα , ομάδες , λαούς και φυλές  χωρίς προκαταλήψεις , πάνω στις αρχές της ισότητας και του αμοιβαίου σεβασμού,  διευρύνουμε τους κοινωνικούς μας ορίζοντες, εμπλουτίζουμε τις  οπτικές και τις εμπειρίες μας αποκτώντας πιο ευέλικτο τρόπο σκέψης, γινόμαστε αληθινοί πολίτες του κόσμου, όποτε ταξιδεύουμε σε μια νέα χώρα ,  συνεργαζόμαστε με άτομα διαφορετικού πολιτισμικού υπόβαθρου συνεισφέροντας  μια πληθώρα από διαφορετικές ερμηνείες και  προσεγγίσεις που προάγουν την καινοτομία και την παραγωγικότητα και γενικά αποκτούμε μια πιο πλούσια εμπειρία ζωής , απαραίτητη για την ευδοκίμησή μας.                                                       «Η  δύναμη βρίσκεται στις διαφορές, όχι στις ομοιότητες, λέει  ο  Αμερικανός συγγραφέας Stephen Covey.  Πρέπει όλοι μας να καταλάβουμε ότι  η  διαφορετικότητα δεν είναι εχθρός μας. Είναι αυτή που μας δείχνει την ποικιλομορφία  της   ζωής και  την  μοναδικότητα του καθενός μας».  Και να θυμάσαι : Διάλεξε τους φίλους σου ανάλογα με τον χαρακτήρα τους και τα ρούχα σου ανάλογα με το χρώμα τους. Είναι παράλογο να διαλέγεις τα ρούχα σου ανάλογα  με  το  χαρακτήρα  τους, όπως  επίσης είναι  αδιανόητο  να  διαλέγεις   τους φίλους  σου ανάλογα  με  το  χρώμα τους. Να θυμάσαι ότι είσαι απολύτως μοναδικός. Όπως και όλοι οι άλλοι. Margaret Mead, 1901-1979, Αμερικανίδα εθνολόγος.

                                                                                                                      Τσόλκα Βασιλική

Πηγές                                                                                                                                                                

Θεματικοί κύκλοι  για το Ενιαίο Λύκειο , Άννα Φραγκουδάκη , Κοινωνικές  ταυτότητες  σελ. 240                                                                                                                                                                         Νέα Ελληνικά Β ΄ ΕΠΑ.Λ., Δ. Κουμάνταρος, Το δικαίωμα στη διαφορά. Σελ. 97                                              Ν. Δεμερτζής, εφημ. Καθημερινή, 31.12.2000     https://www.otavoice.gr/apopsi/2019/03/sevasmos-sti-diaforetikotita/      https://ampglobalyouth.org/2020/06/20/5-reasons-diversity-important-21st-century/  https://xenesglosses.eu/2014/10

Τα παραμύθια και η αξία τους

Μια  από  τις αγαπημένες  και   γλυκές αναμνήσεις   των  περισσοτέρων   από εμάς  είναι  τα  βράδια  πριν  κοιμηθούμε,  τις μαμάδες ή τις γιαγιάδες μας  να  μας  λένε παραμύθια. Άραγε έχουμε αναρωτηθεί ποτέ ποια είναι η αξία των παραμυθιών  στην  ανατροφή των παιδιών?  Κι όμως , αν το καλοσκεφτούμε, τα παραμύθια και οι φανταστικές   ιστορίες  παντός τύπου είναι  πολύ  βαθιά  ριζωμένες  στην  παράδοσή  μας.  

 Στους περισσότερους πολιτισμούς  συναντάμε  μύθους  κα παραμύθια, τα οποία περνούν  από  γενεά  σε γενεά. Είναι  μάλιστα  πολύ  συχνό το  φαινόμενο, παραμύθια με κοινό κορμό  να  συναντώνται  σε  πάνω  από έναν  πολιτισμούς  και  οι ρίζες τους  να φτάνουν αιώνες  πίσω.  Ένα  πολύ κλασσικό  παράδειγμα  είναι  η  ιστορία  της  Σταχτοπούτας.    Μπορεί  οι  περισσότεροι   από  εμάς  να  γνωρίζουμε   ότι   πρόκειται   για  παραμύθι  των αδελφών  Γκριμ, το οποίο  εκδόθηκε  το  1812. Πόσοι  από  εμάς  γνωρίζουν  όμως  ότι  υπάρχει  μια αντίστοιχη  παρόμοια  ελληνική  λαϊκή  εκδοχή, αλλά  και  μια αραβική  και  μια αφγανική (και   ποιος  ξέρει  και  σε  πόσους άλλους  λαούς  μπορούμε  να  τη  βρούμε). Ταυτόχρονα, την  ιστορία  μιας  φτωχής  κοπέλας  που την κακομεταχειρίζονται  και  μέσω  ενός  παπουτσιού  αναγνωρίζεται  και   γίνεται   βασίλισσα  τη συναντάμε  ήδη  από  τον  1^Ο αιώνα π.Χ. .    Μερικά  από  τα  βασικά   στοιχεία  του  παραμυθιού  παραδίδονται  ήδη  από  τον Στράβωνα (1^ος αι. π.Χ.  – 1^ος αι. μ.Χ. ) και τον Αιλιανό (2^ος – 3^ος αι. μ. Χ.). Και   οι  δύο  αντλούν  από   παλαιότερες  παραδόσεις. Ούτως  ή  άλλως,  η πρώτη   γραπτή   καταγραφή ιστοριών  μας  έρχεται  από  τον  Όμηρο  τον  8^ο αιώνα π.Χ.    Ταυτόχρονα, αν  σκεφτούμε  πόσες  ευχάριστες  στιγμές   αντλούμε  από  φανταστικές   ιστορίες   θα  εντυπωσιαστούμε. Λογοτεχνία, κινηματογράφος, κόμικς   και   ταινίες  κινουμένων  σχεδίων, πλάκες  στους φίλους  μας, θέατρο (κουκλοθέατρο, σκιών  και   κλασσικό), παιχνίδια ρόλων (κούκλες, playmobile κλπ – παιχνίδια δηλαδή  που  τα  παιδιά  φτιάχνουν  ιστορίες  και  μοιράζουν ρόλους ), επιτραπέζια , παιχνίδια  στο  δρόμο  και  η  λίστα μας  δεν έχει  τέλος.  Πέρα  από την  ευχαρίστηση, τα παραμύθια  και  οι   ιστορίες   έχουν  σημαντικό  ρόλο   στη ζωή μας, κυρίως  γιατί  μας  βοηθούν  να  κατανοήσουμε  και  να  γνωρίσουμε  καλύτερα  τον   κόσμο ( τον πολιτισμό, την  κοινωνία  και την ιστορία μας), να εκφράσουμε  τις  σκέψεις  και   τα συναισθήματά  μας, αλλά και  να  δημιουργήσουμε  μια  ωραία  αφορμή  ώστε  να συζητήσουμε  και  να  αλληλεπιδράσουμε  πάνω  σε  πολλά  σημαντικά  ζητήματα.

Τα παραμύθια , οι αφηγήσεις  και  οι πάσης  φύσεως   ιστορίες   μας  δίνουν  την  ευκαιρία  να μιλήσουμε  στα  παιδιά  μας  για  τα πιο δύσκολα  πράγματα. Αν  σκεφτούμε  τι περιγράφουν  τα  παραμύθια  θα  παρατηρήσουμε  ότι  θα  βρούμε  πολύ  βίαιες  σκηνές  ή θέματα  τα  οποία  ποτέ  δε  θα  συζητούσαμε  με  μικρά  παιδιά ( ζώα τρώνε ανθρώπους, δυνατοί  έρωτες ,θάνατοι  κι  απώλειες, μαγικές  καταστάσεις). Τα παραμύθια  και  γενικότερα ο  κόσμος  της  φαντασίας   μας   δίνει  τη   δυνατότητα  να  θίγουμε  και  να επεξεργαζόμαστε  θέματα, τα  οποία μας φαίνονται  πολύ  δύσκολα αν  δοκιμάσουμε   με  όρους  ρεαλιστικούς . Και   ακριβώς   αυτή   είναι   και  η  μεγάλη  τους   παιδαγωγική  αξία και  γι΄αυτό  το λόγο,  μας  δίνουν  και   μια  τεράστια   ευκαιρία,   την  οποία  πρέπει συνεχώς  να   αρπάζουμε.   Είναι  μεγάλο  δώρο   να   προσκαλούμε   παιδιά  κι ενήλικες   να έρχονται   σε  επαφή  και   να  φτιάχνουν   ιστορίες.

 Ένα  πολύ  εύκολο  παιχνίδι   που μπορούμε  να  φτιάξουμε  και  να  παίξουμε  εμείς με  τα παιδιά μας   είναι  το εξής: Παίρνουμε   τέσσερις (04) κόλλες  Α4  και  τις    χωρίζουμε  στα  τέσσερα.    Σε  κάθε  τέταρτο   ζωγραφίζουμε  ένα  στοιχείο, πχ  τέσσερα  στοιχεία   της   φύσης, τέσσερα μεταφορικά μέσα , τέσσερα   ζώα, τέσσερα αντικείμενα. Ανάλογα με το πόσα άτομα παίζουμε , μοιράζουμε τις κάρτες στην τύχη. Με τις κάρτες που έχουμε πρέπει ο καθένας να φτιάξει μια ιστορία ( μια κλασσική δομή ιστορίας είναι: πρωταγωνιστής, στόχος, μέσο/ τρόπος επίτευξης  στόχου, εμπόδιο, κατάληξη). Στο τέλος κάθε ιστορίας δίνουμε  χρόνο  για  συζήτηση. Μπορούμε να ψηφίσουμε την καλύτερη ιστορία. Εναλλακτικά, μπορούμε να βρούμε έτοιμες εικόνες από το διαδίκτυο.  Είναι σημαντικό  οι εικόνες να είναι όμορφες ή τουλάχιστον προσεγμένες έτσι ώστε να αποτελούν πρόσκληση σε παιχνίδι! Έτσι πάλι φτιάχνουμε ιστορίες! Το εντυπωσιακό είναι ότι ακόμα  και  με  τα   ίδια  στοιχεία  ή  τις  ίδιες  φωτογραφίες, ο καθένας  μπορεί να φτιάξει  χιλιάδες διαφορετικές  ιστορίες  και  κάθε  μέρα να  ανακαλύπτουμε νέα πράγματα.

 Η φαντασία μας είναι ανεξάντλητη, όσο και οι ανάγκη μας  να λέμε και να ακούμε ιστορίες. Το μουσικό συγκρότημα ¨ξύλινα σπαθιά¨  έχουν ένα υπέροχο στίχο, ο οποίος λέει :<< Τα  παραμύθια  δεν  είναι  αλήθεια , αλλά  τουλάχιστον  δεν  είναι  ψέματα >>.

                                                                                                                    Βασιλική Τσόλκα

Εγρήγορση και Ανθεκτικότητα

Στις σημερινές συνθήκες καλούμαστε να ενεργοποιήσουμε αξίες που θα μας  δημιουργήσουν μεγαλύτερες άμυνες και ισχυρή ψυχική αντοχή για την καλύτερη  αντιμετώπισή τους.    Μεταξύ αυτών είναι η Εγρήγορση και η Ανθεκτικότητα.

 O όρος εγρήγορση χρησιμοποιείται για να περιγράψει την ψυχολογική διαδικασία της  επίγνωσης, της κατανόησης και της αποδοχής των καταστάσεων, όπως  αυτές  συμβαίνουν  σε  μια δεδομένη  στιγμή,  είτε  είναι  θετικές  είτε είναι αρνητικές. Η ικανότητα  της πλήρους επίγνωσης όλων όσων συμβαίνουν μέσα μας σώμα, ψυχή, πνεύμα,  αλλά και γύρω μας, διαπροσωπικές σχέσεις, φυσικό περιβάλλον, πολιτικο-κοινωνικά  και οικονομικά γεγονότα.  Αυτή η διαδικασία μας δίνει τη δυνατότητα να  αποσαφηνίσουμε το τι είναι σημαντικό για εμάς, μας επιτρέπει να ‘’ακούμε’’ την  εσωτερική μας φωνή, ενώ συμβάλλει στη δημιουργία θετικών συναισθημάτων.   Στη σύγχρονη εποχή  ζούμε συνεχώς σε αλλαγές και  πολύπλοκες  καταστάσεις  που  απαιτούν  μοναδικές  λύσεις  διαφορετικές  από  τις ήδη  γνωστές  και  καθιερωμένες  πρακτικές. Η κατανόηση, η παρατηρητικότητα, η προσοχή και η εγρήγορση μας  επιτρέπουν  να λειτουργούμε καλύτερα  μέσα  σε αυτές  τις σύνθετες  συνθήκες  και  να  είμαστε πιο  αποτελεσματικοί. Έτσι η εγρήγορση  εμπεριέχει στην ουσία τις έννοιες  της   μάθησης  και  της δημιουργίας νέων προτύπων  και  δυνατοτήτων  άμυνας  με  τις  οποίες  ελευθερωνόμαστε  από  κατεστημένες αντιλήψεις  και  ερμηνεύουμε  τα  νέα  στοιχεία και γεγονότα σύμφωνα με τις δικές μας σκέψεις. Η  έννοια  της  εγρήγορσης  και  της  συνεχούς  αίσθησης  του  παρόντος  εμπεριέχει  και  την  έννοια  της  ελαστικής   ανθεκτικότητας  και  αντοχής, την ευχέρεια δηλαδή να  αντιμετωπίζει κανείς μεγάλες ψυχολογικές κορυφώσεις  και  να καταφέρνει  να  αποκτούν ψυχική αντοχή  και  προσαρμοστικότητα , ώστε  να  επανέρχονται  σε  ισορροπία  μετά  από  αντιξοότητες, συγκρούσεις, αποτυχίες ,πίεση ,αλλαγές ή άγχος.  Το πρώτο βήμα για την επιτυχή αντιμετώπιση των προβλημάτων ,των αλλαγών και  των αντίξοων συνθηκών είναι η πίστη των ατόμων ότι η κατάσταση είναι  αντιμετωπίσιμη. Τα προσαρμοστικά άτομα πιστεύουν ότι έχουν τον έλεγχο  της  ζωής  τους. Αντίθετα όσοι δεν συμμερίζονται αυτή τη θέση οι προσπάθειές τους για την  αντιμετώπιση των προβλημάτων τους, οδηγούν στην εμφάνιση άγχους.

Τα άτομα αυτά  διακρίνονται από τρία χαρακτηριστικά: την αποδοχή της πραγματικότητας, τη  βαθιά πίστη ότι η ζωή έχει νόημα, μια πίστη η οποία ενισχύεται όταν οι αξίες είναι  βαθιά εδραιωμένες και μια ιδιόμορφη ικανότητα αυτοσχεδιασμού. Η  πίστη στην  ύπαρξη  νοήματος   βοηθά  τα  ανθεκτικά άτομα  να  γεφυρώσουν  στο  μυαλό  τους  τις  σημερινές   δύσκολες  συνθήκες  μας  με  ένα  καλύτερο μέλλον. Οι  γέφυρες  αυτές  κάνουν  το  παρόν  ευκολότερα  διαχειρίσιμο, αφού  απομακρύνουν   την αίσθηση  ότι  οι  δυσκολίες είναι  συντριπτικές  και  αξεπέραστες. Δεδομένου ότι η  νοηματοδότηση   είναι μια τόσο σημαντική πτυχή της ανθεκτικότητας, συνεπάγεται ότι   οι πιο  επιτυχημένοι  άνθρωποι  και  οι  αποτελεσματικότερες οργανώσεις διαθέτουν  ισχυρά  συστήματα  αξιών. Ο ρόλος  των  αξιών  είναι  ότι  διαχέοντας   νόημα στο   περιβάλλον, προσφέρουν τρόπους για να ερμηνεύουμε και να διαμορφώνουμε  τα  γεγονότα.   Για όλους μας οι κρίσεις και οι αλλαγές είναι αναπόφευκτες .

             Η  ανθεκτικότητα μας   επιτρέπει να απορροφάμε τους κραδασμούς να επανερχόμαστε γρήγορα από τις   αντιξοότητες τα χτυπήματα, τα άγχη, τις ψυχικές βλάβες και τις απογοητεύσεις, να   αντιμετωπίζουμε τις κρίσεις και τα προβλήματα ως ευκαιρίες, ώστε να παίρνουμε   δύναμη, κουράγιο και αισιοδοξία για να συνεχίσουμε το ταξίδι της ζωής μας.    Η ανθεκτικότητα συνδέεται άμεσα με τη ρήση του Nietzsche « ότι δεν σε σκοτώνει σε  κάνει πιο δυνατό» καθώς και με αυτή του Ουαλού ποιητή G..Herbert  «οι καταιγίδες   κάνουν τη βελανιδιά να βγάλει  ρίζες».

 

                                                                                                       Σοφία Αντωνάτου

 

ΕΛΠΙΔΑ ΚΑΙ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ

Η ελπίδα και η αισιοδοξία είναι δύο έννοιες διαφορετικές αλλά στενά συσχετιζόμενες   μεταξύ τους που επηρεάζουν  θετικά το  τι  και  πώς σκεφτόμαστε  και αισθανόμαστε. Ελπίδα είναι η σκέψη, η αίσθηση ότι καλό πρόκειται να έρθει. Η ελπίδα είναι  ένας  τρόπος  να σκεφτόμαστε, να αισθανόμαστε, να λειτουργούμε. Αυτό κατ’ επέκταση μπορεί να μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε δύσκολες καταστάσεις. Έρευνες στην Ιατρική και Ψυχολογία έχουν δείξει ότι αυτά τα δύο χαρακτηριστικά έχουν θετικές επιδράσεις στη συναισθηματική μας ισορροπία και στη δυνατότητα να σκεφτόμαστε θετικά και σωστά. Η ελπιδοφόρα σκέψη  ουσιαστικά  είναι  ένας  συνδυασμός  διατυπωμένων στόχων  της   πίστης ότι αυτοί μπορούν  να επιτευχθούν  μέσα από  ένα συγκεκριμένο  σχέδιο δράσης  και  ταυτόχρονα είναι  η  πρόβλεψη  εναλλακτικών  σχεδίων  για  την  περίπτωση  που   παρουσιαστούν εμπόδια  στη  διαδρομή. Έτσι η ελπίδα αποτελεί  κίνητρο   για να κάνουμε  βελτιωτικές  αλλαγές  στη ζωή  μας  για  να  επιδιώκουμε  και  να  αγωνιζόμαστε   για  ένα  καλύτερο  μέλλον. Ταυτόχρονα  μας δημιουργεί  ευχάριστα  συναισθήματα  και μας  κάνει να ζούμε  με  νόημα.                                                                                                                              Τι  σημαίνει αισιοδοξία; Αφορά μόνο αυτούς που έχουν εμπιστοσύνη στο μέλλον τους; Η απάντηση σίγουρα είναι όχι. Αισιοδοξία είναι μία στάση ζωής μέσα από την οποία ο άνθρωπος κάθε πρόβλημα στη ζωή του το αντιμετωπίζει με ελπίδα, χαμόγελο και θετικές σκέψεις. Μπορεί αυτό να ακούγεται απλό αλλά δεν είναι και  τόσο. Οι  αισιόδοξοι  βλέπουν  το  ποτήρι  μισογεμάτο  ενώ  οι  απαισιόδοξοι  μισοάδειο . Ζούμε σε εποχές που έχουμε  χάσει  σοβαρές  αξίες  και  ιδανικά. Μεταξύ  αυτών  την  αισιοδοξία  και  την ελπίδα μας  για  την έκβαση  των  πραγμάτων.  Στις μέρες μας , οι άνθρωποι  βιώνουμε διαφορετικά  προβλήματα  ο  καθένας, ζούμε στο άγχος και στην πλήξη της καθημερινότητας. Ξεχνάμε να χαμογελάμε και να κάνουμε όνειρα. Να ελπίζουμε. Όταν μιλάμε για αισιοδοξία, σίγουρα δεν εννοούμε να μεταφερθούμε σε μια ουτοπική πραγματικότητα που όλα φαντάζουν τέλεια αλλά να εστιάσουμε σε απλά πράγματα που μας προσφέρουν χαρά και χαμόγελο. Αυτό που χρειάζεται είναι να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε τον τρόπο που ερμηνεύουμε τα όσα μας συμβαίνουν. Αυτή είναι άλλωστε και η αιτία της ταραχής μας, ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα  και  όχι  αυτή  καθ’ αυτή  η  πραγματικότητα, όπως  είπε και ο στωικός φιλόσοφος Επίκτητος. Ένας   απαισιόδοξος  βλέπει  μια  καταστροφή  σε  κάθε ευκαιρία.   Η αισιοδοξία είναι μια κατάσταση του μυαλού μας που μας κάνει να βλέπουμε τα  προβλήματα ως  προσωρινά  και  επιδεχόμενα  λύσεων, να  πιστεύουμε ότι  η  κατάσταση  μπορεί  σύντομα  να  αλλάξει  προς  το  καλύτερο.   Αντίθετα η απαισιοδοξία μας  κάνει να θεωρούμε  ότι  τα  προβλήματα  θα  έχουν  μεγάλη  διάρκεια  ή  ότι  δεν  είναι  δυνατόν  να λυθούν ή να διορθωθούν. Τα αισιόδοξα  άτομα  είναι   πιο χαρούμενα , πιο  ευχαριστημένα από  τη  ζωή τους ,πιο  δημιουργικά,  πιο  προσαρμοστικά   στις περιστάσεις και στους ανθρώπους ,αναζητούν ευκαιρίες ,αντιμετωπίζουν πιο   αποτελεσματικά τα εμπόδια ,τις δυσκολίες ή τις απογοητεύσεις  και  προσδοκούν  το   καλύτερο  από  τους  ανθρώπους  και  από την πορεία των καταστάσεων.   Η  ελπίδα και η αισιοδοξία  προϋποθέτουν  να  πιστεύουμε  τη  δυνατότητα  να επηρεάσουμε τον εαυτό μας ,τις  καταστάσεις  και  το  περιβάλλον  και  ότι  δεν  εξαρτώνται  όλα  από τους άλλους άρα να διαθέτουμε την πίστη ότι μπορούμε ,ότι  είμαστε  ικανοί   να διαμορφώσουμε   τα   πράγματα.  Βεβαίως αν η ελπίδα και η αισιοδοξία  δεν  είναι  βάσιμες  δηλαδή  αν  δεν  στηρίζονται  σε   λογική τεκμηρίωση και στους ανάλογους υπολογισμούς μπορεί  να  μετατραπούν  σε  ονειροπόληση  και  υπεραισιοδοξία, που  θα οδηγήσουν σε  λανθασμένες   επιλογές  σε αποτυχίες και απογοήτευση.  «Η ζωή είναι ωραία »  ψιθυρίζουν οι περισσότεροι  άνθρωποι  αλλά τα προβλήματα  της  καθημερινότητας  δεν  μας αφήνουν έστω και λίγο να το πιστέψουμε  και να το βιώσουμε. Η μιζέρια και η απαισιοδοξία δεν βοήθησαν ποτέ και κανέναν. Αντίθετα η αισιοδοξία και η θετική πλευρά που αντιμετωπίζουμε  τα  πράγματα  γύρω μας, μας  κάνουν  χαρούμενους κι ευτυχισμένους. Μια όμορφη σκέψη, μια ζεστή αγκαλιά, ένας όμορφος λόγος, μια βόλτα με φίλους, ένα αισιόδοξο μήνυμα, μια τρυφερή μελωδία είναι κάποια από τα πράγματα που μπορούν να μας προσφέρουν αισιοδοξία. Να μας κάνουν να αφεθούμε στην ομορφιά των συναισθημάτων και να ζήσουμε. Το  χτίζουμε εμείς οι  ίδιοι, με βάση την ποιότητα της ζωής μας. Ας  γίνουμε  δημιουργικοί, ας  χαμογελάμε περισσότερο και ας δούμε τα πράγματα από την φωτεινή πλευρά της ζωής. Τότε σίγουρα θα δούμε  πως κάθε πρόβλημα λύνεται. Αρκεί να πιστέψουμε  και να ελπίζουμε στις δυνάμεις  μας, στα δικά μας ‘θέλω’ και στους ανθρώπους που βρίσκονται γύρω μας.

                                                                                            Σοφία Αντωνάτου

Είναι τα παιδιά μας ώριμα;

« Mωρό παιδί είναι, δεν νιώθει», «ξεσυνερίζεσαι ένα μικρό παιδί;», «όταν μεγαλώσεις, θα καταλάβεις», «είσαι μικρός ακόμη για τέτοια πράγματα», τέτοιες φράσεις, με τις οποίες συχνά απευθυνόμαστε ή αναφερόμαστε στα παιδιά, δείχνουν ότι τα παιδιά χρειάζονται ειδική αντιμετώπιση, επειδή λόγω ηλικίας είναι ανώριμα να  καταλαβαίνουν. Kι όμως, υπάρχουν στιγμές που τα παιδιά, μας ξαφνιάζουν με τις αντιδράσεις τους και μπορεί να μας κάνουν να σκεφτούμε ότι ίσως είναι πιο ώριμα από όσο εμείς  πιστεύουμε.   Τα παιδιά, πράγματι, λόγω του ότι η σωματική και νοητική τους ανάπτυξη δεν έχει ολοκληρωθεί, έχουν σε πολλά πράγματα μειωμένες ικανότητες σε σχέση με τους ενηλίκους και εξαρτώνται απ’ αυτούς. Από την άλλη μεριά, την παιδική ηλικία χαρακτηρίζει ένας τρόπος σκέψης διαφορετικός από αυτόν των ενηλίκων. Αυτό σημαίνει ότι ο τρόπος που τα παιδιά αντιλαμβάνονται τα πράγματα δεν συμβιβάζεται με αυτό που ονομάζουμε λογική, κοινό νου, πραγματικότητα. H κατανόηση και εξήγηση που δίνουν τα παιδιά σε αυτά που συμβαίνουν γύρω τους και μέσα τους στηρίζεται στη φαντασία και  τα όνειρα. Τα παιδιά καταλαβαίνουν τον κόσμο με επίκεντρο τον εαυτό τους.  Ο παρορμητισμός επίσης  είναι ένα άλλο χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς τους.

Είναι όμως πράγματι έτσι τα παιδιά; Η φαντασία, και ο παρορμητισμός είναι τεκμήρια ανωριμότητας ή μήπως τα αδικούμε; Kάνουμε λάθος αν θεωρούμε τα παιδιά ανώριμα, επειδή δεν σκέφτονται, ή δεν συμπεριφέρονται όπως εμείς. Tο θέμα της ωριμότητας των παιδιών είναι σύνθετο. Όσο τα αντιμετωπίζουμε σαν  να είναι ανώριμα, πράγματι τα «βοηθάμε» να φέρονται ανώριμα, επιβεβαιώνοντας έτσι την αντίληψη που έχουμε γι’ αυτά. Αντίθετα, αν πειστούμε για την ωριμότητά τους, τα βοηθάμε να συμπεριφέρονται ώριμα και τα ωθούμε να ωριμάζουν  συνεχώς. Oι ευθύνες ωριμάζουν τα παιδιά. Η ωριμότητα είναι συνδεδεμένη με  την ευθύνη. Ωριμότητα και υπευθυνότητα πάνε μαζί. H υπευθυνότητα όμως αποκτάται σταδιακά.  Κάθε γονιός θέλει σίγουρα να έχει υπεύθυνα παιδιά. Το αίσθημα ευθύνης στα  παιδιά είναι ένα καθήκον που δεν είναι καθόλου ασήμαντο, καθώς θα μάθουν τις δεξιότητες που πρέπει να έχουν ως ενήλικες, καθιστώντας τα ανεξάρτητα και αυτόνομα άτομα. Να μάθουν να κάνουν μόνα τους τις υποχρεώσεις τους, χωρίς να χρειάζονται κάποιον άλλο. 

Μερικές πρακτικές που θα βοηθήσουν να γίνουν ώριμα και υπεύθυνα τα παιδιά είναι:

·         Να αφήσουμε τα παιδιά να μας βοηθούν. Γενικά οι ενήλικες αρνούμαστε βοήθεια  από τα παιδιά. Έχουμε τόσα πολλά να κάνουμε την ημέρα που, δεν τα αφήνουμε να μας βοηθήσουν, γιατί πιστεύουμε ότι  μόνοι μας θα το κάνουμε γρηγορότερα.

·         Να δίνουμε το σωστό παράδειγμα.

·         Να είμαστε συγκεκριμένοι όταν ζητάμε κάτι. Το «μάζεψε το δωμάτιό σου» μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο για τα παιδιά. Είναι καλύτερο να τους ζητήσουμε π.χ. να βάλουν τα βιβλία  στο ράφι, στη συνέχεια να βάλουν τα παπούτσια τους στη ντουλάπα και τέλος , να μαζέψουν τα παιχνίδια τους.

·         Να  τους λέμε  ευχαριστώ και να τα ενθαρρύνουμε. Είναι πολύ σημαντικό να τα ευχαριστούμε και να αναγνωρίζουμε τις προσπάθειές τους.

·         Να τους μάθουμε ότι η αδυναμία να αναλάβουν τις ευθύνες τους μπορεί να έχει συνέπειες. Είναι απαραίτητο να τους αποδεικνύουμε ότι αν δεν κάνουν τα καθήκοντά τους, θα υπάρξουν συνέπειες και αυτό θα συμβεί  ακριβώς και  στο μέλλον.

Τα παιδιά για να ωριμάσουν πρέπει από την πρώτη στιγμή να έχουν δίπλα τους ενήλικες, που θα τα βοηθούν να αποκτήσουν αυτές τις εμπειρίες, διατηρώντας την ισορροπία  ανάμεσα στην προστασία και στην ενθάρρυνση. Αυτό χρειάζονται από εμάς και όχι να περιμένουμε να είναι ώριμα από μόνα τους.

                                                                                             Πόπη Κεπενού εθελόντρια της ΔΙΕΞΟΔΟΥ

Πηγές:  Από   Άρτεμις Σκούφου και  Λουϊζας  Βογιατζή ψυχολόγων

Αυτοεκτίμηση και πως μπορούμε να τονώσουμε την αυτοεκτίμηση των παιδιών.

Αυτοεκτίμηση είναι η πίστη που έχουμε στον εαυτό μας  , δηλαδή στο κατά πόσο ένας άνθρωπος πιστεύει ότι διαθέτει τις αρετές για να αξιοποιήσει τις δυνατότητες που έχει. Σαν  τέτοιες αρετές αναφέρουμε την εργατικότητα, το θάρρος, την επιμονή, τη δύναμη της  θέλησης, τη συνέπεια, την ευσυνειδησία, τη καλοσύνη.    Δεν λέει απολύτως τίποτα για την αξία ενός ανθρώπου αν γεννήθηκε άσχημος ή λίγο ελκυστικός ή χωρίς κανένα ιδιαίτερο ταλέντο κ.λπ.. Λέει όμως τα πάντα για την αξία του το κατά πόσον προσπαθεί να αξιοποιεί τις όποιες δυνατότητες του έδωσε η φύση, ο Θεός, η τύχη, το περιβάλλον όπου μεγάλωσε, η μοίρα, η ζωή.

         Τα παιδιά δεν έρχονται στον κόσμο με έτοιμη προσωπικότητα, είμαστε το παράδειγμα και εμάς θα επιλέξουν να μιμηθούν.  Έτσι, καθημερινά συμβουλεύουμε τα παιδιά μας, θέλοντας να τους δείξουμε το σωστό, το τέλειο, το «πρέπει», χωρίς να σκεφτούμε αν εμείς είμαστε ακριβώς αυτό που ζητάμε από τα παιδιά μας να γίνουν.   Είμαστε πράγματι  το καλύτερο παράδειγμα για τα παιδιά μας; Ας  αρχίσουμε να τα παρατηρούμε καλύτερα,  να  χαμηλώσουμε το ύψος μας, να  ανοίξουμε τα αυτιά μας, να γίνουμε μαζί τους μαθητές και όχι δάσκαλοι και, να τους δείξουμε πως να εδραιώσουν μέσα τους την αυτοεκτίμηση που χρειάζονται.

 

Ø  Με αγάπη και άνευ όρων αποδοχή

Η αγάπη μας, που δεν αμφισβητείται, πρέπει να συνοδεύεται από αποδοχή, γι’ αυτό που είναι το παιδί μας, ανεξάρτητα από τις δυνατότητές του.  Η επίπληξη ή η επίκριση σε προσωπικό επίπεδο το κάνει να νοιώθει ότι δεν έχει αξία, γι’ αυτό όταν χρειάζεται να γίνει κάποια παρατήρηση, δεν απευθυνόμαστε στο ίδιο το παιδί, «είσαι πολύ…», αλλά στην πράξη που έκανε «δεν είναι ωραίο αυτό, μπορεί κάποιος να πονέσει, σε παρακαλώ μην το κάνεις».  Το ίδιο συμβαίνει και όταν θέλουμε να το επιβραβεύσουμε, κάνουμε θετικά σχόλια γι’ αυτό που έκανε και όχι για το ίδιο, «μπράβο, είναι πολύ ωραίο αυτό που έκανες ή που είπες», αλλιώς ο κίνδυνος της υπεροψίας ελλοχεύει.

Ø  Με ασφάλεια και προστασία

Τα παιδιά θέλουν να εξερευνούν το περιβάλλον τους, να δοκιμάζουν καινούργια πράγματα, να κάνουν εμπειρία τις ικανότητές τους, τα ταλέντα τους, τις δυνατότητές τους.  Η φροντίδα μας είναι να τα κάνουμε να νοιώθουν ασφάλεια και προστασία, σε κάθε τους νέο πέταγμα. Την βοήθειά μας και την στήριξή μας έχουν ανάγκη, όχι τον τιμωριτικό έλεγχό μας.  Η προστασία μας πρέπει να είναι τέτοια ώστε να τα ενθαρρύνει να κάνουν αυτό που θέλουν, να τα κάνει να νοιώσουν ασφάλεια, να ζητούν βοήθεια όταν την χρειάζονται, να μην φοβηθούν την αποτυχία, το λάθος. Έτσι, τα μαθαίνουμε να ξαναπροσπαθούν, να επιμένουν και τελικά να βιώσουν την επιτυχία που θα ενισχύσει την αυτοεκτίμησή του.

Ø  Με όρια και κανόνες

Όριο και κανόνας είναι κάτι που αποφασίζεται να γίνεται, που το σέβονται όλοι και η επιτυχία του εξαρτάται από την σταθερή επαναληψιμότητα. Γιατί όριο που τηρείται μόνο όταν μπορούμε, δεν νοείται. Πριν αρχίσουμε, λοιπόν, να βάζουμε όρια στα παιδιά, ας εξετάσουμε τα δικά μας όρια.  Τα παιδιά έχουν ανάγκη από όρια για να αισθάνονται ασφαλή, γι’ αυτό έχουμε μεγάλη ευθύνη απέναντί τους στο τι θα επιλέξουμε να οριοθετήσουμε. Τα παιδιά μας έχουν ανάγκη να μας εμπιστεύονται, για να εμπιστευτούν και τον εαυτό τους αργότερα.  Για να χτίσουμε αυτή την εμπιστοσύνη χρειάζεται να έχουμε συνέπεια λόγων και πράξεων, να είμαστε ειλικρινής με τα παιδιά, αλλά και με τον εαυτό μας.

Ø  Με ενεργητική ακρόαση

Τα παιδιά μας έχουν ανάγκη την απόλυτη προσοχή μας όταν προσπαθούν να μας πουν ή να μας ρωτήσουν κάτι. Έχουν ανάγκη να δείξουμε σεβασμό στα συναισθήματά τους, στις απόψεις, στις πράξεις τους, ακούγοντάς τα με πραγματικό ενδιαφέρον. Αν είμαστε συχνά απομονωμένοι, θα θεωρήσει ότι δεν έχει νόημα να μας ρωτάει, αφού δεν του απαντάμε και αυτό θα το βρούμε μπροστά μας.

Ø  Με μοναδικότητα

Μοναδικότητα είναι να βοηθήσουμε το παιδί μας να ανακαλύψει τα ιδιαίτερα ταλέντα του, τις ικανότητές του, να τα προσδιορίσει και να ενθαρρυνθεί να τα εξελίξει και να εκτιμήσει τον εαυτό του μέσα από αυτά.

Σαν γονείς βρισκόμαστε λίγο πιο μπροστά, στην εμπειρία της ζωής. Ας βοηθήσουμε τα παιδιά μας να παραμείνουν ελεύθερα, να είναι ανοιχτά σε κάθε νέα εμπειρία. Ας τα αφήσουμε να αμφιβάλουν για τα πάντα μέχρι να αποκτήσουν τη δική τους εμπειρία κι αυτά. Ας τους δώσουμε κάθε ευκαιρία να γίνουν ευτυχισμένα, να ζήσουν!

                                                                                                          Βασιλική Τσόλκα

 

Πηγές:   www.psychologynow.gr  ,

  Psychagogein,gr, 

www. citykihgsguide,com

 ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ , 22 ΙΟΥΝΙΟΣ 2013 /  

«Την Ψυχική Υγεία και τα μάτια μας»

  

Ένα Webinar που άγγιξε τους συμμετέχοντες και ανέδειξε τη σημασία της ψυχικής ενδυνάμωσης των ανθρώπων

Η νέα πραγματικότητα, οι νέες προκλήσεις και τρόποι διαχείρισης της διπλής κρίσης σε συνθήκες αβεβαιότητας αναδύθηκαν και προτάθηκαν στο Webinar που πραγματοποιήθηκε με μεγάλη συμμετοχή και επιτυχία  την Παρασκευή 5 Μαρτίου. 4 Φορείς του Ν. Αχαΐας, 3 προσκεκλημένοι ομιλητές, και 400 περίπου γονείς, εκπαιδευτικοί, επαγγελματίες υγείας και φοιτητές, «συναντήθηκαν» Διαδικτυακά, ενημερώθηκαν προβληματίστηκαν και ενδυναμώθηκαν σχετικά με τη διαχείριση της πρωτόγνωρης κατάστασης που βιώνουμε.

 Κατά τη διάρκεια της Διαδικτυακής παρουσίασης, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τους παρακάτω ομιλητές, στα εξής θέματα: «Νέα δεδομένα στη χρήση του διαδικτύου στην εποχή της πανδημίας» από τον κ. Γεώργιο Κορμά, Ιατρό, Υπεύθυνο της Γραμμής Βοήθειας του help-line του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, Συντονιστή του Προγράμματος Ψυχική Υγεία και Διαδίκτυο-ΕΚΠΑ, «Οι επιδράσεις της πανδημίας στη σχολική κοινότητα και ο ρόλος της προαγωγής της ψυχοκοινωνικής υγείας  στη διαχείρισή τους» από τον Δρ. Βασίλη Κούτρα, Καθηγητή Αγωγής Υγείας του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και «Την ψυχική υγεία και τα μάτια σας: Μαθήματα από τη θετική ψυχολογία» από το Δρ. Αναστάσιο Σταλίκα, Καθηγητή Ψυχολογίας του Τμήματος Ψυχολογίας του Πάντειου Πανεπιστημίου, Πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Θετικής Ψυχολογίας.

«Ιδιαίτερα διαφωτιστικές, εύστοχες και «θεραπευτικές» οι ομιλίες», «Μας δόθηκαν εξηγήσεις και ερμηνείες για την προσωπική και την εκπαιδευτική μας "αδιέξοδη" πορεία εν μέσω εγκλεισμού», «Επίκαιρη, ουσιαστική, πολύ εύστοχη  πρωτοβουλία και παρουσίαση», « Ακόμη κι αν το κράτος αργεί..... είμαστε διακόσιοι εδώ σήμερα που σημαίνει ότι το επόμενο βήμα έχει ήδη γίνει,» ήταν κάποια από τα σχόλια των συμμετεχόντων που μοιράστηκαν τα θετικά τους συναισθήματα και τις ευχαριστίες τους.

Την Ημερίδα τίμησαν με την παρουσία τους και χαιρέτησαν ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Χρήστος Μπούρας, ο Αντιπεριφερειάρχης Αχαΐας κ. Χαράλαμπος Μπονάνος , ο Πρόεδρος του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Εργασίας κ. Γεώργιος Νικολάου, ο Διευθυντής ΜΠΣ κ. Στέφανος Βασιλόπουλος, ο Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Αναστάσιος Σταυρογιαννόπουλος και ο Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Ανδρέας Ζέρβας, ενώ το συντονισμό είχαν οι κ. Ιωάννης Δρίτσας και  κα Γιάννα Ζορμπά.

 Η Διαδικτυακή ημερίδα, διοργανώθηκε από το ΜΠΣ «Ψυχική Υγεία Παιδιού και Εφήβου, Εξαρτήσεις και Νέες Τεχνολογίες» του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Εργασίας του Παν/μίου Πατρών και το  Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Π.Ε Αχαΐας «Καλλίπολις» σε συνεργασία με τα Τμήματα Αγωγής Υγείας Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Αχαΐας και μεταδόθηκε μέσω Διαδικτυακής πλατφόρμας και μέσω YouTube, μέσω του καναλιού του Κέντρου Πρόληψης, στο οποίο και έχει αναρτηθεί για όποιον ενδιαφέρεται να την παρακολουθήσει.  https://www.youtube.com/watch?v=z8Ocx2DjJUU